De steenuil

Inventarisatie: Weet je een steenuil in je buurt meld het ons! EMAIL   Download hier je schoolwerkbundel Steenuil Tongeren

In het kader van bedreigde Limburgse dier- en plantensoorten adopteerde de stad Tongeren in 2006 de steenuil.

De steenuil is de kleinste vertegenwoordiger van de uilenfamilie in ons land. Hij houdt van een gevarieerd landschap met veel afwisseling van hoogstamboomgaarden, knotbomen, weiden, weidepalen.

In Tongeren verblijven er naar schatting 20 tot 30 koppels.

Leefmilieu Tongeren zorgde samen met het Regionaal Landschap Haspengouw Voeren voor een powerpointpresentatie, die ter beschikking gesteld wordt aan scholen en verenigingen om deze boeiende vogelsoort te leren kennen.

Leefmilieu Tongeren bouwde tijdens de kermisbraderie en de parkdag te Neerrepen in september 2007 een themastand uit over de steenuil.

De Milieuraad werkt aan een project van steenuilennestkasten.
Bedoeling is om per deelgemeente van Tongeren een nestkast op te hangen en op te volgen.
20 steenuilkasten worden hiertoe gebouwd door de afdeling hout van VIIO-nijverheid...

Nog werk aan de winkel

De uitdaging zal er in bestaan dat de Tongerse gemeenschap het gevarieerde lanschap, waar de steenuil van houdt, in topconditie houdt. Dit vereist een aantal engagementen: aandacht voor een kleinschalig gevarieerd landschap zoals knotbomen, hoogstamboomgaarden, met een vlotte afwisseling van weiden en akkers. Tegelijk zal er verder gewerkt moeten worden aan het terugdringen van het gebruik van sproeistoffen, ook en wellicht vooral in de particuliere sector.

Planning van activiteiten

In een vergadering met Schepen Hugo Biets en milieuambtenaar Linda Lousbergh werden actiepunten besproken die de komende jaren ondernomen kunnen worden om de steenuil meer bekendheid te geven in Tongeren en om de kwaliteit van zijn leefomgeving te versterken. Deze actiepunten worden verder uitgewerkt tijdens de werkvergadering rond het thema steenuil op dinsdag 12 februari.

Werkpunten:

1. Maken en plaatsen van nestkasten + persconferentie: 20 nestkasten worden in VIIO-nijverheid gemaakt door leerlingen. Per deelgemeente zal een nestkast geplaatst worden. Intussen zijn er per deelgemeente minstens 3 plaatsen aangeduid waar zulk een nestkast kan geplaatst worden. Er zal één locatie per deelgemeente geselecteerd worden.

2. Midden februari 2008 hebben de jongens van 4HB in VIIO-nijverheid het houtwerk van de 20 steenuilenkasten afgewerkt.
   In de afdeling metaal werden met gesofisticeerde snij- en plooimachines de alu-daken op maat gesneden en geplooid.

4. Zaterdag 05 april: Twintig nestkasten voor steenuil worden afgewerkt in het natuurcentrum de Kevie. Ze krijgen een alu-dak en een lange anti-steenmarterbuis. De kasten worden behandeld met lijnzaadolie.

5. Vrijdag 11 april zette gedeputeerde Frank Smeets de klassen 4 HB en 7LC van VIIO-nijverheid in de bloemetjes voor het maken van 21 nestkasten voor steenuil. Puik werk waar de Tongerse adoptiesoort alleen maar beter van kan worden.
   Bedoeling is om de komende zomer in iedere deelgemeente op een geschikte plek een nestkast op te hangen.
   Paul Denis gaf met een powerpointpresentatie een overzicht van het reeds geleverde werk rond het steenuilenproject in Tongeren.

9. De eigenaars van uitgekozen plaatsen verspreid over de Tongerse deelgemeentewerden door de milieudienst .
10. 
    Eind oktober waren 18 nestkasten geplaatst. Eentje in Lauw, Widooie, Piringen, Kolmont, Overrepen, Neerrepen, Riksingen, Henis, 's Herenelderen, Ketsingen, Berg, Nerem, Diets-Heur, Mal, Sluizen, Rutten, Koninksem, Tongeren.

1. Oproep tot inventarisatie van steenuil. Weet je een steenuil in je buurt, meld het.

2. 

3. Sensibilisatie naar terreinbescherming, subsidies voor hagen, knotbomen, hoogstamboomgaarden

4. Campagne tegen gebruik van sproeistoffen in de particuliere sector.

5. Dag van het Park: 21 september 2008 in het kasteelpark van Widooie.
   Hoofdthema was de steenuil. Op de stand van Leefmilieu Tongeren konden steenuilenkasten bekeken worden, evenals twee opgezette exemplaren.
7. De Tongerse academie bouwde met kunstwerken rond het thema steenuil, gemaakt door kinderen van 8 tot 12 jaar, een schitterende tentoonstelling op. Véronique Noben zorgde voor ontwerp.
   
   Het was flink druk rond de workshops: Uilen tekenen en schilderen, uilenmaskers maken, braakballen onderzoeken. Hoogtepunt was uiteraard het lossen van vier steenuiltjes door het natuurhulpcentrum van Opglabbeek. , foto-tentoonstelling over uilen, braakballen onderzoeken, fruit van hoogstamboomgaarden (=biotoop van steenuilen). Samenwerking aanvragen met de kunstacademie.
   
   Eind april werd een samenwerking besproken met de Tongerse Academie. Directeur René Vanbrabant gaf groen licht. In september zal er onmiddellijk rond het thema steenuil gewerkt worden door onze jeugdige kunstenaars. Hun werkjes worden tentoongesteld tijdens de parkdag.

1. Kunstwedstrijd helpt steenuilen Het stadsbestuur organiseert een kunstwedstrijd om de steenuil in het daglicht te plaatsen. Bedoeling is dat er beeldhouwwerk, schilderkunst, fotografie of keramiek wordt getoond. Wie wil meedoen, moet in Tongeren wonen of hier een opleiding gevolgd hebben aan de academie voor schone kunsten. Inschrijven kan nog tot 19 oktober. De kunstwerken moeten uiterlijk twee weken voor de prijsuitreiking (19 december) in de academie zijn. Aan de steenuilenwedstrijd hangt een prijs van 500 euro. Aanleiding is de ‘adoptie’ van de uil door Tongeren. Schepen Biets: “De vogel is ambassadeur van het kleinschalig landbouwgebied en houdt van hagen, bosjes en knotwilgen. Om de soort te beschermen werden al diverse acties ondernomen door de milieuraad zoals het laten maken van steenuilennestkasten.” 6 oktober 2008: DiRo Het Belang van Limburg

   
   Tentoonstellingspanelen
   In samenwerking van Leefmilieu Tongeren, de Tongerse milieudienst en Benny Odeur werd opdracht gegeven om tentoonstellingspanelen te maken over de steenuil. Ze werden afgeleverd beging 2009.
3. 

   25-26 april 2009 was er een geslaagde tentoonstelling over de steenuil en zijn medebewoners in de Ursulakapel in het Begijnhof.

6. Herinvoering subsidiëring van aanplant hoogstamfruitbomen, knotbomen, hagen.
8. Voordrachten op school aan de hand van powerpoint, met opgemaakt uiltje, nestkast…
10. Hieronder enkele foto's van het steenuilenproject in basisschool de Picpussen.
    
    
11. 
    
    

    Milieuprijs in de vorm van een houten, tinnen, bronzen, chocolade… steenuil. We zoeken naar een gietvorm voor steenuilen in chocolade. Dank zij een vlotte samenwerking tussen de milieudienst en Bart Menten krijgen de milieuprijswinnaars sinds eind 2008 een massieve steenuil in chocolade.

12. Een jaar na het plaatsen van 20 steenuilenkasten blijken er 5 bewoond, waarvan 4 met jongen.
13. Hieronder een foto van het ringen van een steenuiltje te Henis door Eddy Colson.
    
    
    
14. 

September 2009: Parkdag te 's Herenelderen

1. Uitreiking milieuprijs in januari 2010
   
   

2. Bij deze gelegenheid werden voor het eerst de gloednieuwe steenuilpralines met fruitvulling voorgesteld. Naar een idee van Paul Denis werd er een samenwerking georganiseerd tussen de milieudienst, de Tongerse bakkersbond, Linda Beirnaert, Benny Odeurs en Henry Savenay.
4. Werkbundel over steenuilen
5. Leefmilieu Tongeren verstuurt een werkbundel over steenuilen naar alle basisscholen en secundaire scholen van Tongeren.

1. Gedicht

2. Dë Koetail Mînsë wô bén ïch blai: zë dàachtë ôn mïch hai! Ich bén wôol mêr në ail, mê në hélë spèsjolë! En Tongërë hèitë zë mïch dë "Koetail". Mainë nôom vént zjiè nie én "Vën Dolë". Allèin én dë "Tungërsë Dïksjënêer" stun ïch, Want André Stevens kàant mïch! Ich bén allëwail heel raar, én toch woon ïch nie vaar! Op dë bautë rond dë stad és hët goed; doo vén ïch hai ën doo nog ë koet. Hët és ok sjikkër vur mënë staand, të wonë op hët plattëlàand; want ïch bén gënominièrd. Tot "Vogel van hët juor" hub ïch hët gëprêstièrd!!! Ich dénk - én hët moog gëzàach: "én Tongërë bén ïch fier op mënë tiètël vur 2008! PAAM Maurice G. Palmen

    

3.